ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ဝိေသသခကၡဏာမ်ား Form of Federal Union     ပုဒ္မ (၁) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံသည္လြတ္လပ္၍အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုုသမၼတႏို္င္ငံျဖစ္သည္။ယင္းကို ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံဟု ေခၚတြင္ေစရမည္။ ပုဒ္မ (၂) ဖြဲ႔စည္းျခင္း ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အဝရွိ၍ တန္းတူေသာႏိုင္ငံေရးအာဏာမ်ားကို ဤ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒႏွင့္အညီ အပ္ႏွင္းျခင္းခံရသည့္ ျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႔စည္းေစရမည္။ ပုဒ္မ (၃) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာတို႔သည္ ႏိုင္ငံသားတို႕၏ လက္ဝယ္၌ တည္ရွိသည္။ ပုဒ္မ (၄) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာက်င့္သံုးျခင္း ယင္းအခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ပံုမွန္က်င္းပျမဲျဖစ္ေသာ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တသည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမွ တဆင့္ လွ်ိဳ႕ဝွက္မဲေပးစနစ္ျဖင့္ ႏိုင္ငံသားတို႔က ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဤ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ခံယူက်င့္သံုးေစရမည္။ ပုဒ္မ (၅) အာဏာခြဲျခားမႈ (က) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၏ ပင္မမဏိုင္သံုးရပ္ျဖစ္ေသာ ဥပေဒျပဳအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာႏွင့္ တရားစီရင္ေရးအာဏာတို႔ကို ခြဲျခားက်င့္သံုးေစရမည့္အျပင္ အာဏာတစ္ရပ္ႏွင့္တစ္ရပ္အၾကား အျပန္အလွန္ထိန္းညွိမႈ ရွိေစရမည္။ (ခ) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ တည္ေထာင္ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ လက္ေအာက္ခံ အျခား တရားရံုးအဆင့္ဆင့္တို႔က က်င့္သံုးေစရမည္။ ပုဒ္မ (၆) အာဏာခြဲေဝက်င့္သံုးျခင္း ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ားအၾကားတြင္ ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ အာဏာမ်ားကို ခြဲေဝက်င့္သံုးေစရမည္။ ပုဒ္မ (၇) ဘာသာေရးကိုအေျခမခံေသာႏိုင္ငံ (က) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသည္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ဘာသာေရး ေရာစပ္ျခင္းမရွိေစဘဲ၊ ဘာသာေရးကို အေျခမခံေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္ေစရမည္။ (ခ) မည္သည့္ဘာသာအယူဝါဒကိုမွ် ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ျပဌာန္းျခင္းမရွိေစရ။ ပုဒ္မ (၈) နယ္နမိတ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ ေျမထု၊ ေရထု၊ ေလထုပါဝင္ေသာ နယ္နမိတ္သည္ ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳျပဌာန္းသည့္ေန႔တြင္ တည္ရွိသည့္အတိုင္း ျဖစ္သည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႔ဝင္ျပည္နယ္မ်ား အားလံုး၏ သေဘာတူညီခ်က္ မပါရွိဘဲ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ နယ္နမိတ္ကို ျပင္ဆင္ျခင္းမျပဳေစရ။ ပုဒ္မ (၉) ႏိုင္ငံေရးစနစ္ (က) ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ႏိုင္ငံေရးစနစ္သည္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီစနစ္ ျဖစ္သည္။ (ခ) ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကို ဒီမိုကေရစီ အေျခခံက်င့္စဥ္မ်ားႏွင့္အညီ လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႔စည္းထူေထာင္ႏိုင္သည္။ (ဂ) ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းေပးရမည္။ ပုဒ္မ (၁၀) အျမင့္ဆံုးဥပေဒ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ဤဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ အျမင့္ဆံုးဥပေဒ ျဖစ္သည္။